หลายท่านอาจจะไม่คุ้นเคยกับการร่วมทานอาหารบนโต๊ะจีน จึงไม่ทราบว่าการทานอาหารโต๊ะจีนนั้นมีบางการกระทำที่ไม่สมควร หรือไม่เหมาะสม เพราะขัดต่อความเชื่อของคนจีน เอ้…แล้วเราจะรู้ได้อย่างไรหล่ะว่าสิ่งไหนเป็นสิ่งที่ควรทำ และสิ่งไหนเป็นสิ่งที่ไม่ควรทำ วันนี้เราจะพามาทำความรู้จักกับมารยาทการทานอาหารโต๊ะจีนแบบเบื้องต้น เผื่อว่าอาจมีโอกาสได้ไปร่วมโต๊ะอาหารจีนกับเค้า จะได้ทำถูกต้องตามหลักธรรมเนียมและความเชื่อของจีน
จากเนื้อหาในตำราของชาวจีนระบุไว้ว่า ชนชาติจีนนี้เป็นชนชาติแรกที่รู้จักการใช้ไฟทำให้อาหารสุก รู้จักการเลี้ยงสัตว์ การปลูกผักเพื่อนำมาเป็นอาหาร และการนำโลหะมาประดิษฐ์ขึ้นเป็นภาชนะหุงต้ม นี่เป็นส่วนแรกที่บอกได้ว่าคนจีน ให้ความสำคัญต่อการทานเป็นอย่างมาก ชาวจีนมีเคล็ดลับการปรุงอาหารมากมาย รวมทั้งอาหารจีนต่างๆ ส่วนใหญ่ยังเป็นยาชั้นยอดอีกด้วย จากตำราว่าด้วยธรรมเนียมการกินอาหารโต๊ะจีนของคนจีนสมัยโบราณ ที่ถือกันมานานเป็นพันปี กำหนดไว้ว่า
1. ถ้าแขกที่ได้รับเชิญไปทานอาหาร มีตำแหน่งราชการต่ำกว่าผู้เป็นเจ้าภาพ ก่อนจะนั่งโต๊ะผู้น้อยที่เป็นแขกควรแสดงความไม่บังควร ที่จะร่วมโต๊ะกับผู้ใหญ่ จะนั่งลงได้ก็ต่อเมื่อผู้ใหญ่คะยั้นคะยอ
2. อย่าเพิ่งลงมือทานจนกว่าจะเห็นผู้ใหญ่ ใช้ตะเกียบคีบอาหารชิ้นแรกเข้าปาก และเมื่อจะคีบอาหารกินบ้าง ก็ต้องเลือกชิ้นที่เล็ก และอร่อยน้อยที่สุด อย่าเลือกชิ้นอร่อยที่สุด เช่นส่วนที่เป็นหัวพุงหัวมันทานก่อนเป็นอันขาด เพราะเป็นการเสียมารยาทอย่างร้ายแรง
3. ถ้าเจ้าภาพไม่เชิญดื่มสุราล้างปากระหว่างจาน อย่ายกแก้ว หรือจอกขึ้นดื่มเองโดยลำพังเป็นอันขาด ต้องคอยให้ผู้มีอาวุโสเขาชวนดื่ม จึงค่อยดื่ม
4. เวลาทานอาหารเราไม่ควรส่งเสียงดัง ไม่ควรใช้ฟันหน้าแทะกระดูกกันในโต๊ะอาหาร และชิ้นปลาที่กัดแล้ว ไม่มีการวางกลับลงในจานจะต้องกินทั้งชิ้น โดยเลือกเอาแต่ชิ้นที่กินได้พอดีคำค่ะ
5. เนื้อสัตว์ที่ต้ม ตุ๋น หรือทอดจนนุ่มหรือกรอบแล้ว สามารถใช้ฟันกัดแบ่งกินทีละคำได้เลย แต่ถ้าเป็นเนื้อที่แห้งเหนียว ต้องใช้มีดตัดให้ขาดเป็นชิ้นเสียก่อนนะคะ การฉีกเนื้อเหนียวด้วยมือ แล้วป้อนเข้าปากนั้นถือเป็นกิริยาที่ไม่สุภาพเป็นอย่างยิ่ง
6. เมื่อกินซุปจะต้องไม่เติมอะไรเลย ห้ามเด็ดขาดเลยค่ะ เว้นแต่น้ำซุปหูหลามเท่านั้นที่เขาเอาน้ำส้มจิ๊กโฉ่มาให้เติมเท่านั้น
7. การทานเส้นหมี่ห้ามใช้ช้อนตัดโดยเด็ดขาด เพราะเปรียบเสมือนแช่งให้ญาติผู้ใหญ่อายุสั้นลง
8. การใช้ตะเกียบคีบชิ้นอาหาร ต้องคีบเท่านั้น ห้ามนำตะเกียบไปปักอาหารมาทาน เพราะเปรียบเสมือนการปักอาหารไหว้ศาลเจ้า (ฮวงซุ้ย) เป็นสิ่งอัปมงคลไม่ดีคล้ายอาหารคนตาย
ที่ได้กล่าวมานี้ถือว่าทั้งหมดนะคะ เป็นหลักธรรมเนียมการทานอาหารโต๊ะจีนของชาวจีนเบื้องต้นที่เราควรรู้ไว้บ้างนะคะ แต่ยังไงแล้ว…มารยาทบนโต๊ะอาหารค่อยๆเรียนรู้ และฝึกฝนกันไปเดี๋ยวก็ชำนาญขึ้นนะคะ